تفاوت سیستم اعلام حریق عادی با آدرسپذیر
راهنمای کامل انتخاب بهترین سیستم هشدار حریق برای ساختمان
سیستمهای اعلام حریق از مهمترین بخشهای ایمنی هر ساختمان هستند و وظیفه دارند در سریعترین زمان ممکن وجود دود، حرارت یا شعله را تشخیص داده و به ساکنان هشدار بدهند. اما وقتی برای خرید این سیستمها وارد بازار میشویم، معمولاً با دو دسته اصلی روبهرو میشویم: سیستم اعلام حریق عادی (متعارف) و سیستم اعلام حریق آدرسپذیر. بسیاری از کاربران، پیمانکاران و مدیران ساختمان در انتخاب بین این دو سیستم دچار تردید میشوند؛ زیرا هرکدام مزایا، کاربردها و هزینههای خاص خود را دارند.
در این مقاله توضیحات کاملی درباره ساختار، نحوه عملکرد، ویژگیها، مزایا، محدودیتها و تفاوتهای اصلی سیستم اعلام حریق عادی و آدرسپذیر ارائه میشود تا بتوانید مناسبترین گزینه را برای ساختمان مسکونی، تجاری، صنعتی یا اداری خود انتخاب کنید.
سیستم اعلام حریق چیست و چرا انتخاب نوع آن اهمیت دارد؟
سیستم اعلام حریق مجموعهای از تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی است که وجود آتش را با استفاده از حسگرهای مختلف مانند دتکتور دود، دتکتور حرارتی یا ترکیبی تشخیص میدهد و سپس از طریق آژیر، فلاشر یا پیامهای دیجیتال به افراد اطلاع میدهد.
انتخاب نوع سیستم اعلام حریق اهمیت زیادی دارد، زیرا:
– سرعت تشخیص حریق با نوع سیستم ارتباط دارد.
– قابلیت شناسایی دقیق محل آتش در برخی سیستمها متفاوت است.
– هزینه نصب و نگهداری بر اساس نوع سیستم تغییر میکند.
– برای برخی ساختمانها طبق استانداردها استفاده از سیستمهای خاص الزامی است.
– دقت، پایداری و میزان خطا با نوع سیستم تعیین میشود.
به طور کلی دو نوع اصلی سیستم اعلام حریق وجود دارد:
۱. سیستم اعلام حریق عادی (Conventional)
۲. سیستم اعلام حریق آدرسپذیر (Addressable)
در ادامه هرکدام را به طور کامل بررسی میکنیم.
سیستم اعلام حریق عادی چیست؟
سیستم اعلام حریق عادی که با نام متعارف یا قدیمی نیز شناخته میشود، یکی از رایجترین سیستمهای اعلام حریق مورد استفاده در ساختمانهای کوچک و متوسط است. اساس کار این سیستم بر پایه تقسیمبندی ساختمان به چند زون (Zone) میباشد. هر زون شامل چندین دتکتور، شستی و آژیر است و در صورت بروز آتشسوزی، پنل مرکزی تنها شماره زونی که در آن خطا یا آلارم ایجاد شده را نمایش میدهد.
نحوه عملکرد سیستم عادی
– ساختمان به زونهای مختلف تقسیم میشود.
– چندین دتکتور در یک زون قرار میگیرند.
– اگر یکی از دتکتورها فعال شود، تنها همان زون روی پنل اعلام هشدار میکند.
– محل دقیق خطا مشخص نمیشود و صرفاً موقعیت کلی زون اعلام میشود.
ویژگیهای سیستم اعلام حریق عادی
– ساختار ساده
– نصب سریع
– قیمت پایین
– مناسب برای ساختمانهای کوچک و متوسط
– نیاز به کابلکشی بیشتر نسبت به سیستم آدرسپذیر
– عدم امکان نمایش موقعیت دقیق دتکتور فعال شده
سیستم اعلام حریق آدرسپذیر چیست؟
سیستم اعلام حریق آدرسپذیر نسل پیشرفتهتری از سیستمهای هشدار حریق است که بر خلاف مدل عادی، هر دتکتور یا تجهیز دارای یک آدرس منحصربهفرد است. این موضوع باعث میشود پنل مرکزی بتواند به صورت دقیق مشخص کند که کدام نقطه از ساختمان دچار مشکل یا آتشسوزی شده است.
نحوه عملکرد سیستم آدرسپذیر
– همه تجهیزات روی یک حلقه (لوپ) قرار میگیرند.
– هر تجهیز شامل یک آدرس اختصاصی است.
– در صورت بروز حریق، پنل مرکزی اطلاعات دقیق شامل نوع خطا، نوع دتکتور و موقعیت آن را نمایش میدهد.
– سیستمهای هوشمند قابلیت تحلیل دادهها، کاهش خطا و مدیریت پیشرفته دارند.
ویژگیهای سیستم آدرسپذیر
– اعلام دقیق محل آتشسوزی
– نیاز به کابلکشی کمتر
– قابلیت اتصال تعداد زیاد حسگر
– امکان برنامهریزی و تنظیمات پیشرفته
– قابلیت ارتباط با سیستمهای هوشمندسازی و BMS
– مناسب برای پروژههای بزرگ
– قیمت بالاتر نسبت به سیستم عادی
مقایسه کامل سیستم اعلام حریق عادی و آدرسپذیر
در این بخش، تفاوتها را به صورت کامل و مفهومی توضیح میدهیم.
۱. نحوه شناسایی محل آتشسوزی
سیستم عادی: فقط شماره زون را اعلام میکند و مشخص نمیشود کدام دتکتور فعال شده است.
سیستم آدرسپذیر: به صورت دقیق دتکتور یا شستی فعال شده را با شماره اختصاصی نمایش میدهد.
این ویژگی در پروژههای بزرگ مثل بیمارستانها، مراکز خرید یا کارخانهها بسیار ارزشمند است، زیرا زمان تشخیص و رسیدن به محل حریق را کاهش میدهد.
۲. نحوه کابلکشی
سیستم عادی: کابلکشی مستقل برای هر زون انجام میشود و سیمهای بیشتری مصرف میشود.
سیستم آدرسپذیر: تمامی تجهیزات از طریق یک حلقه اصلی به پنل متصل میشوند که باعث کاهش قابل توجه کابلکشی میشود.
۳. میزان هزینه
سیستم عادی: قیمت پایینتر و اقتصادیتر
سیستم آدرسپذیر: قیمت بالاتر به دلیل فناوری مدرن، اما در پروژههای بزرگ بهصرفهتر است.
۴. میزان خطای هشدار کاذب
سیستم عادی: نرخ هشدار اشتباه بالا
سیستم آدرسپذیر: قابلیت تشخیص و تحلیل هوشمند و کاهش خطا
۵. نگهداری و عیبیابی
سیستم عادی: پیدا کردن محل خرابی دشوارتر است.
سیستم آدرسپذیر: پنل مرکزی خرابی را دقیقاً اعلام میکند.
۶. قابلیت ارتقا
سیستم عادی: توسعهپذیری محدود
سیستم آدرسپذیر: امکان افزودن تجهیزات متعدد بدون پیچیدگی
مزایای سیستم اعلام حریق عادی
در ادامه مهمترین مزایای سیستمهای Conventional را بررسی میکنیم:
قیمت مناسب
بزرگترین دلیل استفاده گسترده از این سیستمها، اقتصادی بودن آنهاست. برای ساختمانهای کوچک مانند منازل، مغازهها یا ادارات کوچک، هزینه کمتر یک مزیت مهم محسوب میشود.
نصب و راهاندازی ساده
بدون نیاز به برنامهنویسی یا تنظیمات پیچیده، این سیستم به سرعت قابل نصب است.
مناسب برای پروژههای کوچک
در ساختمانهایی که تعداد طبقات و اتاقها زیاد نیست، عدم نمایش دقیق محل آتش مشکل بزرگی ایجاد نمیکند.
معایب سیستم اعلام حریق عادی
عدم نمایش محل دقیق حریق
این موضوع در پروژههای بزرگ باعث اتلاف زمان ارزشمند میشود.
مصرف کابل بیشتر
به علت طراحی مبتنی بر زون، کابلکشی این سیستم نسبت به سیستمهای آدرسپذیر پیچیدهتر و پرهزینهتر است.
هشدارهای کاذب بیشتر
به دلیل تکنولوژی سادهتر، احتمال آلارم اشتباهی بیشتر است.
مزایای سیستم اعلام حریق آدرسپذیر
نمایش دقیق نقطه حریق
این ویژگی اساسی باعث میشود تیم ایمنی یا آتشنشانی در کمترین زمان به محل دقیق حادثه برسد.
کاهش هزینه کابلکشی
قرارگیری تمام تجهیزات روی یک حلقه باعث کاهش زمان نصب و هزینه کابل میشود.
قابلیت مدیریت هوشمند
پنلهای آدرسپذیر امکان برنامهنویسی دارند. برای مثال میتوان تنظیم کرد که در صورت فعال شدن دتکتور در پارکینگ، فن تهویه نیز فعال شود.
قابلیت اتصال به BMS
در ساختمانهای هوشمند، این سیستم به راحتی با سیستم مدیریت ساختمان یکپارچه میشود.
معایب سیستم اعلام حریق آدرسپذیر
قیمت بالاتر
هزینه اولیه خرید تجهیزات و پنل هوشمند نسبت به سیستم عادی بالاتر است.
نیاز به متخصص برای نصب
راهاندازی و برنامهنویسی این سیستم نیازمند افراد متخصص است.
کدام سیستم برای ساختمان شما مناسبتر است؟
انتخاب میان سیستم اعلام حریق عادی و آدرسپذیر به عوامل مختلفی بستگی دارد:
زمانی که سیستم عادی انتخاب بهتری است
– ساختمانهای کوچک و متوسط
– بودجه محدود
– تعداد کم دتکتورها
– عدم نیاز به نمایش نقطه دقیق حریق
زمانی که سیستم آدرسپذیر انتخاب مناسبتری است
– بیمارستانها
– برجهای مسکونی
– مراکز خرید
– کارخانهها
– پروژههای بزرگ تجاری
– ساختمانهایی که ایمنی دقیق در آنها حیاتی است
نتیجهگیری
تفاوت سیستم اعلام حریق عادی با آدرسپذیر در دقت، سرعت، نحوه کابلکشی، قیمت و قابلیتهای مدیریت هوشمند خلاصه میشود. سیستمهای آدرسپذیر با وجود قیمت بالاتر، برای پروژههای بزرگ و حساس بهترین انتخاب هستند. اما در مقابل، سیستمهای عادی به دلیل قیمت مناسب و نصب سریع، همچنان برای ساختمانهای کوچک انتخابی اقتصادی و کاربردی محسوب میشوند.
اگر قصد خرید سیستم اعلام حریق دارید، ابتدا نیازهای ساختمان، میزان بودجه و سطح ایمنی مورد انتظار را مشخص کرده و سپس مناسبترین گزینه را انتخاب کنید. مجموعه 061 کالا آماده ارائه مشاوره تخصصی و معرفی بهترین برندهای سیستم اعلام حریق برای پروژههای مختلف است.
